De Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS) is ingevoerd om schijnconstructies en uitbuiting van werknemers te bestrijden. Het beschermt werknemers tegen onderbetaling en zorgt voor eerlijke concurrentie tussen werkgevers. Deze wet stelt strikte regels op om misstanden in arbeidsrelaties te voorkomen, zoals schijnzelfstandigheid en het omzeilen van cao-regels. Werkgevers kunnen aansprakelijk worden gesteld voor onderbetaling binnen hun keten en riskeren bij overtreding boetes tot €10.000 per werknemer.
Veelvoorkomende schijnconstructies
Schijnconstructies ontstaan wanneer werkgevers op onrechtmatige wijze hun arbeidskosten proberen te drukken. Deze constructies worden vaak toegepast in sectoren zoals de bouw, landbouw en platformdiensten. De meest voorkomende zijn:
- Schijnzelfstandigheid: Werknemers worden als zzp’ers ingezet, zonder de bijbehorende rechten van een dienstverband.
- Cao-omzeiling via detachering: Bedrijven vermijden cao-lonen door buitenlandse werknemers via detacheringsbureaus aan te nemen.
- Payrollconstructies: Payrollbedrijven nemen personeel in dienst, maar werkgevers omzeilen hierdoor verplichtingen zoals pensioenpremies.
- Onderbetaling van arbeidsmigranten: Vaak gebeurt dit in sectoren zoals landbouw, waar werknemers minder verdienen dan het wettelijk minimumloon.
3 belangrijke maatregelen in de WAS
- Ketenaansprakelijkheid: Elke schakel in de keten is verantwoordelijk voor het uitbetalen van correct loon. Ontvangt een werknemer niet het volledige loon, dan kan de hele keten aansprakelijk gesteld worden.
- Minimumloonbetaling via de bank: Sinds 2016 is het verplicht om het minimumloon via de bank uit te betalen. Misstanden met contante betalingen worden hierdoor voorkomen.
- Boetes: Werkgevers die zich niet aan de wet houden, kunnen boetes van maximaal €10.000 per werknemer krijgen. Dit kan ook leiden tot juridische claims en reputatieschade.
Gevolgen van schijnconstructies
Naast financiële sancties kunnen bedrijven te maken krijgen met aanzienlijke reputatieschade. Werknemers kunnen bovendien juridische stappen ondernemen om hun achterstallige loon of arbeidsrechten op te eisen, wat de kosten voor werkgevers verder kan verhogen.
Problemen voorkomen
Het naleven van de Wet Aanpak Schijnconstructies is essentieel om boetes, reputatieschade en juridische problemen te vermijden. Als werkgever draag je de verantwoordelijkheid voor eerlijke arbeidsomstandigheden en correcte loonbetalingen binnen je organisatie en de hele keten.
